AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, minimum fiyata ait kıymetli açıklamalarda bulundu. Pekala minimum fiyatta enflasyonun üzerinde mi artış olacak? İşte detaylar
Konuyla ilgili CNN Türk canlı yayınında açıklamalarda bulunan Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun şu tabirleri kullandı: “Geçen yılın enflasyon oranı ile bu yılınkini karşılaştırdığımızda geçen yıla nazaran yüksek bir enflasyon yaşıyoruz. Geçen yıl ocak ayında minimum fiyata yüzde 50 artırım yapıldı. Artı yüzde 30 temmuz ayında yapıldı. Yüzde 80’in üzerinde artırım yapılmış oldu. Minimum fiyata artırım konuşulurken, en az seviyede en düşük yüzde 50 düzeyinde artırım yapılır. Taban fiyatın 8 bin 250 lira bandında olacağını düşünüyorum lakin bunun üzerinde de bir sayı olabilir.
Asgari fiyatı ödeyen patron ve esnaftır. Hükümetin minimum fiyatı biz daha yeterli yapacağız derken elini taşın altına koyması, patrona takviye olarak taban fiyatı artırması gerekir.
Asgari fiyat artırımını devlet vermez. Patronlar ve esnaf verir bu nedenle de taban fiyata yapılacak artırımın tüm maliyeti patronun üzerindedir. Devlet dayanak vermezse yapılacak artırım direkt tüm eserlere, hizmetlere yansır, enflasyon artışı daha süratli artmaya devam eder. Minimum fiyata artırım yapılmalı başka çalışanların bu enflasyon ortamında hatası ne?
Ama tüm haberler taban fiyat üzerinden yapılıyor. Taban fiyatın üzerinde aylık alanlar ne olacak? Minimum fiyata artış olunca minimum fiyat üstünde aylık alanlarda birebir oranda artış olmazsa vasıflı çalışanların motivasyonu düşer ve verimsizlik artar. Yalnızca taban fiyat olarak değerlendirmememiz gerekiyor.
Asgari fiyat yüzde 50 artıyor. Taban fiyatın üzerinde aylık alanlara yüzde 20-30 artırım yapılıyor. Taban ücretlilerle, verimli çalışacak, daha evvel yıllar öncesi işe başlamış bireylerin fiyatları ile mesleğe yeni giren kişinin fiyatını yaklaştırırsak çalışma hayatında disiplini bozmuş oluruz. Tüm çalışanlara tıpkı oranda artış yapılmalıdır diye düşünüyorum.
Asgari fiyata yapılacak artırım tüm çalışanlara yasal olarak yansıtılmalıdır. Patronların iki dudağı ortasında kalmamalı, çalışanlara yüzde kaç artırım yapılacak bu oran belirlenmeli ve yasal olarak tüm çalışanlara yansıtılmalıdır.
Memurlar yüzde 42 enflasyon farkı aldı. Emekliler, SSK, Bağkur emeklilerine enflasyon farkı veriliyor. Minimum fiyata yüzde 50 artırım yapıldı. Tüm minimum ücretlilerin gelirleri arttı. Daha sonra yüzde 30 arttı. Fakat minimum fiyatın üzerinde çalışan 8.5 milyonun aylığı işverenin iki dudağı ortasında kaldı.
Memur, emekli, minimum ücretlilere devletin belirlediği oranda artırım yapılıyor. Minimum fiyatın üzerinde çalışanlara patronun artırım yapma mecburiliği yok. Bu uygulamada da taban fiyatın üzerinde aylık alan bireyleri cezalandırıyoruz. Yeterli niyetli patronlar birebir oranda artırım yapıyor lakin minimum fiyatın üzerinde aylık alan herkese bu oranda artırım yapılmıyor.
O şahısları de farklı tutmadan ne kadar artırım yapılacak? Oran aşikâr ise tıpkı oranın tüm çalışanlara yansıtılması gerekiyor. İkincisi devletin takviye vermesi lazım, işsizlik sigortası fonundan mı verir, Hazine’den mi verir? Devletin elini taşın altına koyarak dayanak vermelidir.
Mesela 2018 yılında taban fiyat 1603 liraydı devletin takviyesi devletin takviyesi 150 liraydı. Şu anda taban fiyat 5 bin 500 lira, devletin takviyesi 100 lira. Daha fazla takviye vermesi gerekiyor ki maliyet artmasın. Maliyet artarsa patron, esnaf bunu fiyatlarına yansıtır. Biz bugün yaşadığımız enflasyondan daha yüksek oranda enflasyon yaşarız ve yapılan artırımın da manası olmaz.
MEMUR VE EMEKLİNİN DE BEKLENTİSİ VAR. SİZİN ÖNGÖRÜNÜZ NE İSTİKAMETTE?
Devlet memurları ve emeklilerin artırım oranlarını aslında maddelerimiz belirlemiş. Son 6 aylık enflasyona nazaran artırım oranları aşikâr olur. Ocak ayında memurlara ve emeklilere yansıtılacak. Şu anda ortalama yüzde 16-20 enflasyon farkı verilecekmiş üzere gözüküyor. Ben hükümetin yüzde 16-20 vereceğini zannetmiyorum. Bu oranların TÜİK’in açıkladığı enflasyonun üzerinde refah hissesi ismi altında kesinlikle ek bir ödeme yapılacak. Devlet memurlarının ve emeklilerin en az maaşı yüzde 50 artacaktır diye düşünüyorum.”